‘Wij sturen geen asielzoekers terug, wij brengen ze thuis’

Ben van der Wielen van IOM Nederland
Ben van der Wielen van IOM Nederland
Foto: Jos Meusen

Ruim 3000 migranten keerden vorig jaar vanuit Nederland uit eigen beweging terug naar huis. Met ondersteuning van de International Organization for Migration (IOM), de organisatie die wereldwijd mensen helpt bij de vrijwillige terugkeer naar hun land van herkomst of een ander land waar ze legitiem en permanent kunnen verblijven. Ook op het azc in Budel faciliteert IOM die behoefte van asielzoekers.

Dit is een verhaal van gemeente Cranendonck

In de media hoor en lees je ze regelmatig: verhalen van uitgeprocedeerde asielzoekers die gedwongen worden ons land te verlaten. Wat veel mensen nog niet weten, is dat veruit de meeste vluchtelingen die in Nederland aankomen uit eigen beweging weer terug naar huis gaan, meestal nog voordat er een uitspraak is gedaan in hun asielprocedure. In azc Cranendonck is dat niet anders.

Eenmaal gearriveerd in Budel, worden veel asielzoekers overmand door heimwee. “Dat verlangen naar huis wordt alleen maar sterker zodra het besef doordringt dat hun toekomst niet in Nederland ligt. Bijvoorbeeld omdat ze uit een land komen dat als ‘veilig’ is aangemerkt waardoor ze geen kans maken op een verblijfsvergunning. Ook ziekte speelt vaak een rol in het besluit om terug te keren. Als je je niet goed voelt of een achtergebleven familielid wordt ziek, wil je het liefst zo snel mogelijk naar huis”, vertelt Ben van der Wielen van IOM Nederland.

Voorbereidingen in gang zetten

De migratieconsulent is elke dinsdag in Budel om asielzoekers te begeleiden bij hun vrijwillige terugkeer. Vluchtelingen van alle leeftijden en nationaliteiten komen op zijn inloopspreekuur. “Voor ons is van belang dat het besluit tot terugkeer weloverwogen is genomen. Als bewijs hiervan vraag ik de cliënt een aanvraagformulier voor vrijwillige terugkeer te ondertekenen. Zodra blijkt dat de Nederlandse overheid geen bezwaar heeft tegen iemands vertrek, beginnen we met de voorbereidingen. Wie bijvoorbeeld geen geldig paspoort of ID heeft, ondersteunen we met het verkrijgen van een tijdelijk reisdocument”, vertelt Ben.

IOM regelt de terugreis van A tot Z: vanuit het azc tot aan de voordeur in het land van herkomst, indien noodzakelijk met medische of sociale begeleiding. “We boeken de tickets, helpen bij de IOM-balie op Schiphol met inchecken en regelen indien nodig het transport vanaf het vliegveld naar huis. Waar mogelijk en gewenst kan IOM ook bijdragen aan de verdere re-integratie in het land van herkomst.

”Afgelopen december maakte Ben overuren – samen met zijn collega’s van IOM, de IND en het COA – om een grote groep vluchtelingen uit Moldavië te begeleiden bij hun vrijwillige terugkeer. “Er stonden ineens zoveel mensen op de stoep dat het COA genoodzaakt was om de sporthallen op het terrein in te zetten voor de tijdelijke opvang. Niet optimaal natuurlijk, maar het ging even niet anders. Gezien de grote aantallen moest er snel en efficiënt gehandeld worden.”

Perspectief bieden

Heimwee, ziekte, maar ook verdriet omdat de toekomst niet heeft gebracht wat ze hadden gehoopt. Migratieconsulent Ben van der Wielen krijgt dagelijks met verschillende emoties te maken. Mensen helpen en perspectief bieden in moeilijke tijden, dát is wat hem dagelijks drijft. “Begin vorig jaar heb ik een mevrouw uit Armenië geholpen. Ze had een beroerte gehad en lag in een verpleeghuis in Brabant. Haar man was een aantal maanden eerder gestorven aan een hartinfarct. Ze hadden samen asiel aangevraagd in Nederland toen het noodlot toesloeg. Ik weet nog dat ik bij haar in het verpleeghuis was. Ze wilde terug naar huis om te sterven, zei ze. ‘En als dat kan, wil ik mijn man graag meenemen.

”Ben hielp mee om haar wens in vervulling te laten gaan. Hij regelde de terugreis naar Armenië en kreeg het voor elkaar om haar man te laten herbegraven. “Drie maanden later is de vrouw vredig gestorven. Ze ligt nu bij haar man. Ik denk er nog vaak aan terug. Voor casussen als deze ben ik twintig jaar geleden dit werk gaan doen.”

 

Like onze FACEBOOKPAGINA of schrijf je in voor de NIEUWSBRIEF en mis niets

Cranendonck Nieuws is onderdeel van Klinkr Media. Meer info? Bezoek KlinkrMedia.nl